لوله گالوانیزه

لوله گالوانیزه

در میان انواع لوله‌های فلزی مورد استفاده در محیط‌های مرطوب، لوله‌های گالوانیزه به دلیل هزینه پایین‌تر، جایگاه ویژه‌ای دارند. این لوله‌ها، با پوشش روی (Zinc) که طی فرآیند گالوانیزاسیون بر سطح آن‌ها قرار می‌گیرد، از خوردگی و زنگ‌زدگی محافظت می‌شوند. اگرچه لوله‌های آلومینیومی و استنلس استیل به طور ذاتی ضدزنگ هستند، اما هزینه قابل توجه آن‌ها، استفاده از لوله‌های گالوانیزه را از نظر اقتصادی توجیه‌پذیرتر می‌سازد.

لوله‌های گالوانیزه در واقع لوله‌های فلزی درزدار یا بدون‌درزی هستند که به منظور افزایش مقاومت در برابر خوردگی، با فلز روی پوشش داده شده‌اند. این پوشش، اگرچه به طور کامل مانع از خوردگی نمی‌شود، اما سرعت آن را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. اتصال این لوله‌ها معمولاً به وسیله اتصالات دنده‌ای گالوانیزه صورت می‌گیرد؛ استفاده از جوشکاری به دلیل آسیب رساندن به لایه گالوانیزه و تولید بخارات سمی، توصیه نمی‌شود.

در حالی که امکان ترمیم پوشش خارجی لوله‌های گالوانیزه در صورت آسیب‌دیدگی وجود دارد، بازسازی پوشش داخلی آن‌ها تقریباً غیرممکن است. این مسئله، اهمیت نگهداری و استفاده صحیح از این لوله‌ها را در محیط‌های خورنده دوچندان می‌سازد.

دسته‌بندی انواع لوله گالوانیزه

انواع لوله فلزی گالوانیزه را می‌توان بر اساس چند معیار اصلی دسته‌بندی کرد: روش تولید، جنس و وزن. هر کدام از این معیارها، زیرشاخه‌هایی را شامل می‌شود که در کاربرد و ویژگی‌های لوله تاثیرگذار هستند.

1. دسته‌بندی بر اساس روش تولید:

لوله گالوانیزه گرم: در این روش، لوله فولادی در حمام مذاب روی غوطه‌ور شده و لایه محافظ گالوانیزه بر روی آن شکل می‌گیرد. این روش مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی ایجاد می‌کند و برای کاربردهای سخت مناسب است.

لوله گالوانیزه سرد (الکتروگالوانیزه): در این روش، از طریق فرآیند الکترولیز، لایه نازکی از روی بر روی سطح لوله رسوب داده می‌شود. این روش نسبت به گالوانیزه گرم، لایه محافظ نازک‌تری ایجاد می‌کند و در نتیجه مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارد. لوله‌های گالوانیزه سرد معمولاً ارزان‌تر هستند و برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت بالایی در برابر خوردگی ندارند، مناسب هستند.

2. دسته‌بندی بر اساس جنس:

لوله فولادی گالوانیزه: این نوع لوله از فولاد ساخته شده و سپس با لایه گالوانیزه پوشش داده می‌شود. استحکام بالایی دارد و برای کاربردهای متنوعی مانند آبرسانی، انتقال گاز و سازه‌های فلزی استفاده می‌شود.

لوله آهنی گالوانیزه: این نوع لوله از آهن ساخته شده و سپس گالوانیزه می‌شود. در مقایسه با لوله فولادی، استحکام کمتری دارد و معمولاً برای کاربردهای سبک‌تر و کم‌فشارتر استفاده می‌شود.

3. دسته‌بندی بر اساس وزن:

لوله گالوانیزه سبک (مبلی): این لوله‌ها وزن کمتری دارند و از ورق فلزی با جوش مستقیم و درزدار تولید می‌شوند. حداقل ضخامت لایه گالوانیزه در این لوله‌ها 70 میکرون است. به دلیل وزن کم، بیشتر در کاربردهای صنعتی استفاده می‌شوند.

لوله گالوانیزه سنگین: این نوع لوله از فولاد ساخته شده و برای کاربردهای سنگین‌تر مانند آبرسانی در سازه‌های فلزی بزرگ و پل‌های هوایی استفاده می‌شود. وزن بیشتری نسبت به لوله‌های سبک دارد و مقاومت آن نیز بیشتر است.

4. انواع خاص لوله گالوانیزه:

لوله گلخانه: این لوله‌ها با ابعاد مختلف برای ساخت ستون، پایه، سقف و سیستم آبرسانی گلخانه‌ها تولید می‌شوند. کیفیت آن‌ها به گونه‌ای است که از ترک خوردن سازه جلوگیری کرده و از نفوذ حشرات و حیوانات کوچک محافظت می‌کند.

لوله برق گالوانیزه: این لوله‌ها با کیفیت بالا و روکش مناسب، برای محافظت از کابل‌های برق در سازه‌های فلزی، دکل‌های مخابراتی، صنایع نفت و پتروشیمی، صنعت گاز، تصفیه‌خانه‌ها و نیروگاه‌های آب و برق استفاده می‌شوند.

روش‌ تولید لوله گالوانیزه

لوله گالوانیزه، یک لوله فولادی‌ است که با لایه‌ای از روی پوشانده شده تا از خوردگی و زنگ‌زدگی محافظت شود.  دو روش اصلی برای تولید لوله گالوانیزه وجود دارد: گالوانیزاسیون گرم و گالوانیزاسیون سرد.  هر یک از این روش‌ها ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند.

1. تولید لوله گالوانیزه با روش گالوانیزاسیون گرم

این روش، متداول‌ترین و رایج‌ترین شیوه گالوانیزاسیون لوله فولادی است. لوله فولادی ابتدا به دقت برای فرآیند گالوانیزاسیون آماده می‌شود. این آماده‌سازی شامل موارد زیر است:

چربی‌زدایی: هرگونه چربی و آلودگی از سطح لوله پاک می‌شود.

زنگ‌زدایی: زنگ‌زدگی‌های موجود بر روی سطح لوله زدوده می‌شوند.

فلاکس‌زنی: لوله در محلول فلاکس غوطه‌ور می‌شود.  فلاکس به جذب بهتر روی کمک کرده و کیفیت پوشش گالوانیزه را بهبود می‌بخشد.

گرم کردن و خشک کردن: لوله آغشته به فلاکس، وارد کوره‌های مخصوص شده و تا دمای حدود ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد گرم می‌شود تا سطح آن خشک شود.

غوطه‌وری در حمام روی: لوله گرم شده و خشک شده، به مدت تقریبی یک دقیقه در حمام روی مذاب با دمای حدود ۴۵۰ درجه سانتی‌گراد غوطه‌ور می‌شود.  در این مرحله، روی مذاب به سطح لوله فولادی می‌چسبد و یک لایه محافظ ایجاد می‌کند.

زدودن روی اضافی: پس از بیرون آوردن لوله از حمام روی، روی اضافی موجود بر روی سطح لوله با استفاده از بخار و دمش هوا زدوده می‌شود.

خنک‌کاری: در نهایت، لوله گالوانیزه شده در آب سرد فرو برده می‌شود.  این عمل از تشکیل آلیاژ نامطلوب آهن و روی بر روی سطح لوله جلوگیری می‌کند.

– مزایای گالوانیزاسیون گرم:

پوشش ضخیم‌تر و مقاوم‌تر روی.

مقاومت بسیار بالاتر در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی.

عمر طولانی‌تر (به طور معمول بیش از 20 سال).

2. تولید لوله گالوانیزه با روش گالوانیزاسیون سرد

گالوانیزاسیون سرد یک فرآیند سطحی است که در آن از یک محلول الکترولیت حاوی نمک روی برای پوشش لوله فولادی با روی استفاده می‌شود.

اسپری کردن محلول روی: نمک روی در محلول اسیدی یا آبی حل شده و سپس بر روی سطح لوله فولادی اسپری می‌شود.  در این روش، لایه روی بسیار نازک‌تر از روش گالوانیزاسیون گرم است.

– مزایای گالوانیزاسیون سرد:

هزینه کمتر نسبت به گالوانیزاسیون گرم.

سطح صاف‌تر و براق‌تر نسبت به گالوانیزاسیون گرم.

امکان کنترل دقیق‌تر ضخامت پوشش.

– معایب گالوانیزاسیون سرد:

پوشش بسیار نازک‌تر روی (معمولاً بین 25 تا 30 میکرون).

مقاومت به مراتب کمتر در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی.

عمر کوتاه‌تر (در محیط‌های مرطوب، عمر مفید لوله گالوانیزه سرد ممکن است به 7 سال محدود شود).

انتخاب بین گالوانیزاسیون گرم و سرد بستگی به کاربرد مورد نظر، بودجه و الزامات مقاومت در برابر خوردگی دارد.  اگر مقاومت بالا در برابر خوردگی و عمر طولانی‌مدت مورد نیاز باشد، گالوانیزاسیون گرم گزینه مناسب‌تری است.  اگر هزینه اولویت اصلی باشد و مقاومت کمتری در برابر خوردگی قابل قبول باشد، گالوانیزاسیون سرد ممکن است انتخاب مناسبی باشد.

ویژگی‌ها و مصارف لوله گالوانیزه گرم

✓ ویژگی‌ها:

مقاومت به زنگ‌زدگی: پوشش گالوانیزه، فولاد را در برابر رطوبت و عوامل محیطی محافظت می‌کند.

مقاومت به خوردگی: پوشش روی، لوله را در برابر سایش و مواد شیمیایی مقاوم می‌سازد.

مقاومت حرارتی: قابلیت استفاده در دماهای مختلف را فراهم می‌کند.

مقاومت فشاری: ساختار فولادی، لوله را برای انتقال سیالات تحت فشار مناسب می‌سازد.

اتصال آسان: با استفاده از اتصالات مخصوص، نصب و اتصال لوله به سایر قطعات به آسانی انجام می‌شود.

✓ مصارف:

سیستم‌های گرمایش و خنک‌کننده: مناسب برای مناطقی با تغییرات دمایی زیاد.

سیستم‌های آبیاری: انتقال آب در کشاورزی و آبیاری.

ساخت و ساز: انتقال آب، گاز و سایر مایعات در ساختمان‌ها.

خطوط انتقال گاز: انتقال گازهای طبیعی و صنعتی.

مشخصات فنی لوله گالوانیزه

– ضخامت و تلورانس: یکی از مهم‌ترین مشخصات فنی لوله‌های گالوانیزه، ضخامت دیواره آن‌هاست. این ضخامت، معمولاً در دو دسته “سبک” و “سنگین” دسته‌بندی می‌شود. ضخامت لوله‌های گالوانیزه سبک بین 2.3 تا 3.5 میلی‌متر و ضخامت لوله‌های سنگین بین 3.5 تا 4.8 میلی‌متر متغیر است.  لازم به ذکر است که این اعداد ممکن است تا 5% تلورانس داشته باشند، به این معنی که ضخامت واقعی لوله می‌تواند کمی بیشتر یا کمتر از مقادیر اسمی باشد. توجه به تلورانس در هنگام طراحی و انتخاب لوله برای یک کاربرد خاص، اهمیت ویژه‌ای دارد.

– طول هر شاخه: طول استاندارد لوله‌های گالوانیزه معمولاً 6 متر است، اما ممکن است بر اساس سفارش مشتری و نوع کاربرد، طول‌های دیگری نیز تولید شوند.

–  وزن: وزن لوله گالوانیزه به طور مستقیم به ضخامت دیواره و طول آن بستگی دارد. لوله‌های ضخیم‌تر و بلندتر، وزن بیشتری دارند. دانستن وزن لوله در هنگام حمل و نقل، انبارداری و طراحی سازه‌ها اهمیت دارد.

–  نوع لوله فلزی (درزدار یا بدون درز): لوله‌های گالوانیزه می‌توانند از لوله‌های درزدار یا بدون درز ساخته شوند. لوله‌های درزدار از خم کردن و جوش دادن ورق فولادی تولید می‌شوند، در حالی که لوله‌های بدون درز از طریق فرآیندهای اکستروژن یا نورد گرم تولید می‌شوند. لوله‌های بدون درز معمولاً استحکام بالاتری دارند و برای کاربردهایی که تحت فشار و دمای بالایی هستند، مناسب‌تر هستند.

– نوع اتصال: لوله‌های گالوانیزه عموماً به شکل دنده‌ای (رزوه دار) تولید می‌شوند. برای اتصال این لوله‌ها از اتصالات گالوانیزه رزوه دار استفاده می‌شود. این نوع اتصال، امکان نصب و جداسازی آسان را فراهم می‌کند.

ویژگی‌های کلیدی لوله‌ فولادی گالوانیزه

– مقاومت در برابر خوردگی: مهمترین ویژگی لوله‌های گالوانیزه، مقاومت بالای آنها در برابر خوردگی است. پوشش گالوانیزه (لایه روی) از فولاد زیرین در برابر عوامل خورنده مانند رطوبت، اکسیژن و مواد شیمیایی محافظت می‌کند.

–  مناسب برای محیط‌های مرطوب: لوله‌های گالوانیزه به دلیل مقاومت در برابر خوردگی، برای استفاده در محیط‌های مرطوب و در معرض آب مناسب هستند. این ویژگی، آنها را به گزینه‌ای مطلوب برای لوله‌کشی آب، فاضلاب و سیستم‌های اطفاء حریق تبدیل کرده است.

–  کیفیت پوشش گالوانیزه: کیفیت لوله‌های گالوانیزه به چسبندگی و تراکم پوشش گالوانیزه بستگی دارد. هرچه پوشش گالوانیزه متراکم‌تر و چسبندگی آن بیشتر باشد، مقاومت لوله در برابر خوردگی افزایش می‌یابد.

مزایا و معایب لوله‌های گالوانیزه

مزایا:

مقاومت بالا در برابر خوردگی

طول عمر نسبتاً بالا

نصب و جداسازی آسان (به دلیل اتصالات رزوه دار)

قیمت مناسب (در مقایسه با برخی از آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی)

معایب:

احتمال رسوب‌گذاری در داخل لوله (به مرور زمان)

وزن نسبتاً زیاد

محدودیت در استفاده در برخی از محیط‌های بسیار خورنده (با pH پایین یا غلظت بالای مواد شیمیایی خاص)

انتخاب لوله گالوانیزه مناسب برای یک کاربرد خاص، نیازمند در نظر گرفتن دقیق مشخصات فنی، شرایط محیطی و الزامات پروژه است. مشاوره با متخصصان و بررسی استانداردهای مربوطه، می‌تواند به انتخاب بهینه کمک کند.

راهنمای خرید لوله گالوانیزه

لوله‌های گالوانیزه به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، به طور گسترده‌ای در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی کاربرد دارند. این لوله‌ها از فولاد ساخته شده و با یک لایه روی پوشانده می‌شوند. برای انتخاب مناسب لوله گالوانیزه، توجه به نکات زیر ضروری است:

۱. تعیین دقیق اندازه و قطر: لوله‌های گالوانیزه در اندازه‌ها و قطرهای مختلف تولید می‌شوند. پیش از خرید لوله گالوانیزه با دقت نیازهای پروژه خود را بررسی کرده و اندازه و قطر مناسب را تعیین کنید. اندازه‌ی صحیح، کارایی و عملکرد سیستم را تضمین می‌کند.

۲. انتخاب ضخامت دیواره مناسب: ضخامت دیواره لوله، استحکام و طول عمر آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هنگام خرید لوله گالوانیزه بسته به نوع کاربرد و فشاری که لوله تحمل می‌کند، ضخامت مناسب را انتخاب کنید. پروژه‌های سنگین‌تر نیازمند لوله‌های با ضخامت دیواره بیشتر هستند.

۳. اطمینان از جنس ماده: لوله‌های گالوانیزه معمولاً از فولاد ساخته می‌شوند. بررسی و اطمینان از اینکه جنس فولاد مطابق با استانداردهای تعیین شده است، اهمیت ویژه‌ای دارد. استفاده از فولاد مرغوب، دوام و مقاومت لوله را در برابر شرایط محیطی مختلف تضمین می‌کند.

قیمت لوله گالوانیزه در پرگاس

قیمت لوله گالوانیزه در مجموعه پرگاس، همانند سایر تامین کنندگان، تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد.

نوع فولاد به کار رفته در تولید لوله، از جمله مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت لوله گالوانیزه است. لوله های گالوانیزه تولید شده از فولاد سیاه، معمولاً ارزان‌تر از لوله های ساخته شده از فولاد ضد زنگ هستند.

ضخامت لوله نیز تاثیر مستقیم بر قیمت لوله گالوانیزه دارد. هرچه ضخامت لوله بیشتر باشد، مقدار مواد اولیه مصرفی افزایش یافته و در نتیجه، قیمت نیز بالاتر خواهد رفت.

علاوه بر ضخامت، نمره لوله (قطر داخلی آن) نیز از عوامل موثر است. لوله‌های با نمره بالاتر، قطر داخلی بزرگتری داشته و به طبع، قیمت بیشتری دارند.

در نهایت، طول لوله (معمولاً 6 یا 12 متری) نیز بر قیمت نهایی تاثیرگذار است. لوله‌های با طول بیشتر، به دلیل استفاده بیشتر از مواد اولیه و فرآیند تولید طولانی‌تر، قیمت بالاتری دارند. بنابراین، برای استعلام قیمت لوله گالوانیزه در پرگاس، لازم است به این عوامل توجه کرده و اطلاعات دقیقی در مورد نوع، ضخامت، نمره و طول لوله مورد نظر ارائه شود.